Janet Yellen ở Trung Quốc: tình trạng dư thừa công suất cao nằm trong chương trình nghị sự khi Bộ trưởng chỉ trích xuất khẩu

“Sự hỗ trợ trực tiếp và gián tiếp của chính phủ đang dẫn đến năng lực vượt quá đáng kể nhu cầu nội địa của Trung Quốc, cũng như những gì thị trường toàn cầu có thể chịu đựng,” Yellen cho biết tại sự kiện của Phòng Thương mại Mỹ tại Trung Quốc hôm thứ Sáu.

“Dư thừa công suất có thể dẫn đến khối lượng xuất khẩu lớn với giá thấp, gây thiệt hại cho các công ty và công nhân Mỹ cũng như các nước trên thế giới, bao gồm cả ở Ấn Độ và Mexico.

“Và nó có thể dẫn đến sự tập trung quá mức trong chuỗi cung ứng, gây rủi ro cho khả năng phục hồi kinh tế toàn cầu… Trung Quốc quá lớn để xuất khẩu theo hướng tăng trưởng nhanh chóng.”

Yellen cũng đề cập đến vấn đề dư thừa công suất khi nói chuyện với Wang.

“Nếu các chính sách chỉ định hướng vào việc tạo ra nguồn cung mà không tạo ra nhu cầu thì sẽ có tác động lan tỏa toàn cầu. Giải quyết tình trạng dư thừa công suất – và nói chung là xem xét cải cách dựa trên thị trường – là lợi ích của Trung Quốc. Đây sẽ là chủ đề chính trong các cuộc thảo luận của tôi với các đối tác trong những ngày tới”, cô nói thêm.

Yellen chuẩn bị gặp Thủ tướng Li Qiang và các lãnh đạo cấp cao khác ở Bắc Kinh trong chuyến đi của bà. Chuyến thăm của bà diễn ra sau cuộc điện đàm giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và người đồng cấp Mỹ Joe Biden hôm thứ Ba.

Ông Vương đang ở Mỹ với tư cách là trưởng phái đoàn Trung Quốc tham dự cuộc họp đầu tiên của nhóm công tác thương mại Trung-Mỹ, được thành lập để tăng cường liên lạc và quản lý tốt hơn những khác biệt giữa hai nước.

Theo tuyên bố của Bộ thương mại Trung Quốc hôm thứ Sáu, Wang và Lago đã thảo luận về các vấn đề thuế quan và tiếp cận thị trường. Wang cũng kêu gọi mở rộng hợp tác.

“Quan hệ kinh tế và thương mại Trung Quốc-Mỹ sẽ là động lực ổn định trong quan hệ giữa hai nước. Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Mỹ…để tạo môi trường tốt cho doanh nghiệp…tiến hành hợp tác thương mại và đầu tư”, ông nói.

Tuy nhiên, Lu Xiang, nhà nghiên cứu cấp cao của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho biết cuộc tranh luận về tình trạng dư thừa năng lực sẽ không thể tránh khỏi trong chuyến đi của Yellen và giọng điệu của cuộc thảo luận có thể không thân thiện như vậy.

Lu nói: “Các đối tác Trung Quốc của cô ấy hy vọng có thể sử dụng các tương tác trực tiếp để giải thích cho cô ấy, một nhà kinh tế học đã qua đào tạo, một số vấn đề cơ bản về kinh tế”.

“Một thực tế là những vấn đề về năng lực sản xuất cũ, lỗi thời ở Mỹ không thể được che đậy bằng những lời bàn tán phóng đại về tình trạng dư thừa năng lực xe điện của Trung Quốc… các ngành công nghiệp kém cạnh tranh của Hoa Kỳ không thể được bảo vệ bằng cách cản trở sự trỗi dậy của Trung Quốc trong các lĩnh vực mới.”

Lu cho biết Washington sẽ sử dụng chuyến đi của Yellen và quan điểm thu thập được từ các công ty Mỹ để làm nền tảng cho các cuộc đàm phán tiếp theo, vì cả hai bên đều đang đưa ra những lời chỉ trích gay gắt về vấn đề này.

Ông nói thêm: “Bắc Kinh coi việc giành được vị trí dẫn đầu trong các ngành công nghiệp xanh mới là khả năng cạnh tranh mới của mình và sẽ không lùi bước khi rất ít sản phẩm xanh ‘dư thừa’ của Trung Quốc được bán sang Mỹ.

Lu nói: “Họ lo sợ một khi cánh cửa được mở ra (đối với các sản phẩm của Trung Quốc), các công ty Mỹ kém cạnh tranh có thể bị tràn ra ngoài”.

Bàn tròn của Yellen tại Quảng Châu còn có sự tham dự của đại diện các doanh nghiệp châu Âu và Nhật Bản.

Biểu tượng này không hề bị mất đi đối với Xin Qiang, giáo sư nghiên cứu quốc tế tại Đại học Phúc Đán ở Thượng Hải, người đã cảnh báo về ý định của Washington nhằm thành lập một “mặt trận thống nhất” với các nước khác.

“Đó là một động thái có chủ ý nhằm tăng áp lực. Yellen cũng có thể muốn tìm hiểu những phàn nàn từ các công ty châu Âu và Nhật Bản đang hoạt động tại Trung Quốc”, Xin nói.

Ông nói, Bắc Kinh đang sẵn sàng tiếp tục đối thoại, nhưng ông vẫn không mong đợi Yellen sẽ giảm giọng điệu hùng biện ngay cả sau khi gặp thủ tướng và các quan chức cấp cao của Trung Quốc.

“Quảng Đông là một máy phát điện kinh tế và Yellen có thể tận mắt nhìn thấy nền kinh tế đang hoạt động như thế nào. (Nó) cũng có ý nghĩa then chốt trong thương mại với Mỹ, trong lịch sử và hiện tại,” Xin nói.